Roketler Hazırlansın: Astronot Nedir, Astronot Nasıl Olunur? (Tüm Detaylarıyla!)
Evrenin en derinlerini keşfetmeyi misyon edinmiş, uzay meraklılarının en gözde insanları astronotlar! Şu an bu konu hakkında blog yazdığım için çok mutluyum çünkü uzayı deneyimlemek, sıfır yer çekimi ortamda bulunmak kadar eğlenceli bir şey yok! Peki astronotların tek işi uzay istasyonunda gözlemler yapmak, Ay’da yürümek veya Mars’a gitmek için hazırlık yapmak mı? Elbette değil, tüm işlerde olduğu gibi astronotların da zorlu eğitimleri, görevleri ve süreçleri var. Örneğin benim gibi uzayda uzun zaman kalmış bir astronot Dünya’ya geldiğinde hala yer çekimsiz ortamda olduğunu düşünebilir, elindekileri direkt havaya bırakır, uyku düzeni bozulabilir, hatta depresyona bile girebilir! Uzun lafın kısası, evreni keşfetmek gerçekten zor bir iş. Şimdi konumuza geri dönelim, astronot nedir ne iş yapar, Dünya’ya nasıl geri döner, uzayda nasıl yaşar, astronot nasıl olunur ve ilk Türk astronot kimdir? Her şeyiyle bu mesleği inceleyelim!
Astronot Nedir?
Astronot, uzay insanı veya kozmonot, uzay çalışmalarında yer almak için eğitilmiş profesyonel kişilerdir. Geleneksel olarak astronotlar uzay ajansları tarafından uzay aracında mürettebat olarak görev yapmak veya komuta etmek üzere seçilen ve eğitilen kişilerdir. Buna bilimsel araştırma yapmak, uzay yürüyüşleri gerçekleştirmek ve uzay aracı sistemlerini çalıştırmak da dahil. Ancak bu ünvan günümüzde bilim insanları, politikacılar, gazeteciler ve hatta turistler gibi uzaya seyahat eden herkesi kapsayacak şekilde genişledi.
Astronot Ne Demek?
Astronot kelimesi etimolojik olarak “yıldız denizcisi” anlamına gelir. Astronot kelimesinin kökeni Yunancadan gelir: “astron” kelimesi “yıldız”, “nautēs” ise “denizci” anlamındadır. Latince “astronauta”, İngilizceye “astronaut” olarak geçmiştir. Türkçeye de pek fazla değişikliğe uğramadan “astronot” olarak sözlüğe eklenmiştir.
Astronotlar Ne İş Yapar?
Şimdi bir astronotun görevi nedir teker teker inceleyelim:
Mikro yer çekimi ortamından yararlanan bilimsel deneyler gerçekleştirirler.
Biyoloji, fizik ve insan fizyolojisi gibi çeşitli alanların uzay koşullarından nasıl etkilendiklerini araştırırlar.
Uzay aracına pilotluk yapmaktan ve sistemlerini yönetmekten sorumludurlar.
Sistemlerin izlenmesini, sorunların giderilmesini ve görev hedeflerinin görev kontrolü ile koordinasyon içinde yürütülmesini içerir.
Uzay uyduları yerleştirmek veya aracın dışında bilimsel deneyler yapmak için uzay yürüyüşleri gerçekleştirirler.
Uzay aracının ve sistemlerinin onarım ve bakımını yaparlar. Uzayın kapalı ortamında tesisatçılar, elektrikçiler ve BT uzmanları olarak işlev görürler.
Mikro yer çekiminin vücutları üzerindeki etkilerine karşı koymak için kas gücünü ve kemik yoğunluğunu korumak amacıyla günde yaklaşık 2,5 saat egzersiz yaparlar.
Diğer mürettebat üyeleri ve yer kontrol ekipleriyle yakın iş birliği içinde çalışır.
Eğitim amaçlı sosyal yardım programlarına katılarak gelecek nesillere bilim ve uzay araştırmaları konusunda ilham vermek için deneyimlerini paylaşır.
Astronot olduktan sonra bile yeni beceriler öğrenmeye ve görevleriyle ilgili teknolojideki gelişmelerden haberdar olmaya devam ederler.
Astronotlar Uzayda Ne Kadar Kalırlar?
Astronotların ortalama Uluslararası Uzay İstasyonu görev süreleri 6 aydır (180 gün). Göreve bağlı olarak bu süre birkaç gün, hafta veya ay olabilir ya da 6 aydan daha fazla sürebilir. Örneğin NASA’nın 2030 yıllarında planladığı mürettebatlı Mars görevi 1 yıldan fazladan sürecek.
Uzayda En Uzun Süre Kalan Astronot Kimdir?
Rus Kozmonot Valeri Polyakov, 1990'ların ortasında Mir uzay istasyonunda 437 gün 18 saat (14 aydan fazla) kalarak tek uçuşla uzayda en fazla kalan astronottur. Amerikalı astronot Peggy Whitson ise uzayda geçirdiği 655 gün ile NASA'nın kümülatif süre rekorunu elinde tutuyor.
Uzaya Giden Astronotlar Nasıl Geri Dönüyor?
Astronotlar Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (UUİ-ISS) SpaceX'in Crew Dragon'u ya da Rus Soyuz'u gibi bir uzay aracı kullanarak ISS'den ayrılırlar ve yeniden giriş hazırlıklarına başlamadan önce tüm sistemlerin çalışır durumda olduğundan emin olurlar.
Uzay aracı iniş için konumlanmak üzere yörünge manevraları gerçekleştirir ve Dünya atmosferine 27358 km/s’i aşan hızlarda yeniden girer. Uzay aracı Dünya'ya yaklaşırken, inişi yavaşlatmak için yaklaşık 5,5 km yükseklikte paraşütler açılır. Uzay aracına bağlı olarak, astronotlar ya suya atlar ya da sağlam zemine iner. İnişten sonra, kurtarma ekipleri uzay aracının geri alınmasına yardımcı olur ve ardından astronotların sağlığını değerlendirmek için tıbbi kontroller yapılır.
Uzaydan Gelen Astronotlarda Ne Gibi Değişiklikler Olur?
Kemik Yoğunluğu: Mikro yer çekiminde vücudun bacak, kalça ve omurga kemikleri daha az iş yapar ve kullanılmadığı için astronotların kemik yoğunluğu azalır.
Kas Kaybı: Dünya’nın yer çekimi herkesin kaslarını stimüle eder ancak uzayda bu tür kuvvet olmadığı için kasların “dayanması” gereken bir güç yoktur ve daha az çalışırlar.
Bünyesel: Mikro yer çekimine alışmak zaman alır ve Dünya’ya geri dönen astronotların bünyesi yeniden yer çekimine alışması gerekir. Uzaydan yeni gelen astronotlar ayakta durma, görme ve yürümede zorluk ve baş dönmesi yaşayabilir.
Gözler: Öz küresi düzleşmesinde artış, optik disk ödemi ve görme değişiklikleri uzayda gözlerle ilgili en çok bilinen sorunlar. Ayrıca gözün arka kısmında şişmeye neden olan Space-Associate Neuro-ocular Syndrome (SANS) en yaygını.
Kardiyovasküler: Kalp, mikro yer çekiminde fazla çalışmak zorunda kalmaz, bu da kondisyon kaybına ve kalp boyutunun küçülmesine neden olabilir. Dünya'ya dönüldüğünde, daha küçük ve zayıf bir kalp zorlanabilir.
Radyasyona Maruz: Dünya'da az miktarda radyasyona maruz kalıyoruz, ancak uzayda astronotlar bunun yaklaşık 100 katına maruz kalıyor. Bu, 150 ila 6.000 göğüs röntgeni arasında herhangi bir yere denk geliyor.
Astronotlar Uzaya Gitmek İçin Nasıl Hazırlanıyorlar?
Astronotlar uzay yolculuğunun benzersiz zorluklarına hazırlanmak için kapsamlı bir eğitimden geçerler. Eğitim süreci birkaç yıla yayılır ve her biri uzay uçuşunun farklı yönlerine odaklanan birden fazla aşama içerir.
Temel Eğitim: Astronot adayları, NASA'nın Johnson Uzay Merkezi gibi tesislerde iki yıllık sıkı bir başlangıç eğitim dönemiyle başlar.
Teorik Dersler: Matematik, jeoloji, meteoroloji, rehberlik ve navigasyon, yörünge dinamikleri ve fizik gibi konular, uzay görevlerini anlamak için sağlam bir temel sağlamak üzere ele alınır.
Fiziksel Uygunluk: Adaylar kardiyovasküler egzersizler, kuvvet antrenmanları ve dayanıklılık antrenmanları yaparak mikro yer çekiminin gerekliliklerini yerine getirebilecek en yüksek fiziksel kondisyona sahip olmalarını sağlarlar.
Uçuş Eğitimi: Astronotlar yüksek performanslı ortamlarda hızlı karar verme becerilerini geliştirmek için T-38 jetlerinde eğitim alırlar. Bu aynı zamanda kabin basıncının düşürülmesi veya yangın gibi senaryolar için acil durum prosedürü eğitimini de içerir.
Simülasyon Eğitimi Simülasyonlar ile astronotların uçuş esnasında ve sonrasında yaşayacakları deneyimle Dünya’da canlandırılır.
Ağırlıksızlık Simülasyonları: Astronotlar parabolik uçuşlarla mikro yer çekimini tecrübe eder ve suya batırılmış haldeyken uzay yürüyüşü simülasyonu yapabildikleri Nötr Yüzdürme Laboratuvarı'ndaki görevleri uygularlar.
Acil Durum Prosedürleri: Kursiyerler gerçek görevler sırasında karşılaşabilecekleri acil durum senaryolarını uygulayarak baskı altında etkili bir şekilde yanıt verebilmelerini sağlar.
Göreve Özel Eğitim: Belirli bir göreve atandıktan sonra astronotlar, aşağıdakileri içeren 18 aylık ek bir özel eğitimden geçerler:
Ekipman Aşinalığı: Görevleri sırasında kullanacakları uzay aracı sistemlerini ve özel ekipmanları kullanmayı öğrenme.
Bilimsel Deney Eğitimi: Astronotlar uzayda deney yapma ve veri toplama konusunda eğitim alırlar.
Hayatta Kalma Eğitimi: Bu eğitim onları Dünya'ya olası acil inişlere hazırlar ve aşırı koşullarla başa çıkmak için gerekli becerileri öğretir.
Psikolojik Hazırlık: Astronotlar fiziksel eğitimin ötesinde uzun süreli görevlerin zorluklarına zihinsel olarak da hazırlanmalıdır.
Başa Çıkma Stratejileri: Uzun süreli izolasyon ve hapsedilme dönemlerinde stresi yönetmek ve psikolojik sağlığı korumak için teknikler öğrenmek.
Ekip Çalışması Becerileri: Kapalı ortamlarda mürettebat arkadaşlarıyla işbirliği pratiği yapmak görev başarısı için esastır.,
Astronotlar Uzayda Nasıl Yaşar?
Astronotların günü Greenwich saat dilimine göre sabah 6’da başlar. Hafta içi günlerde, Görev Kontrol ile birlikte dikkatlice planlanmış, son derece yapılandırılmış bir rutine sahipler. Günleri tipik olarak kahvaltı, kişisel hijyen ve ev temizliği ile başlar, ardından günün programını gözden geçirirler. Daha sonra analiz edilmek üzere kan örnekleri alınır ve astronotlar, herkesin günün görevleriyle uyumlu olduğundan emin olmak için Görev Kontrol ile günlük bir konferansa katılır. İstasyonun hava kalitesini kontrol ettikten sonra çeşitli bilimsel deneyler yapmaya odaklanırlar. Mürettebatın koşu bandı ve kondisyon bisikletiyle günde iki saatlik egzersiz seansına katılmasıyla fiziksel zindelik de bir öncelik haline geliyor. Öğle yemeğinden sonra, bakım, araştırma ve diğer deneyler üzerinde çalışmaya devam etmeden önce kısa bir mola verirler ve yeniden hava kalitesi kontrolü yaparlar.Gün, mürettebatın son görevlerini tamamlaması, istasyon sistemlerini kontrol etmesi ve ikinci bir günlük planlama konferansıyla ertesi güne hazırlanmasıyla sona eriyor. Ardından biraz boş zamanları oluyor.
Hafta sonları biraz daha rahat bir program sunuluyor; ev temizliği ve istasyon çevresindeki diğer çeşitli görevler öncelik kazanıyor ve mürettebata istasyon bakımı ve diğer temel işleri yetiştirme şansı veriyor.
Astronotlar Uzayda Ne Yer?
Astronotlar için uzay istasyonunda paketlenmiş gıdalar arasında tavuk konservesi ve mantar kreması gibi çorbalar, makarna ve peynir ve tavuk ve pilav gibi güveçler, karides kokteyli gibi mezeler ve çırpılmış yumurta ve tahıl gevrekleri gibi kahvaltılık gıdalar bulunmaktadır.
NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu'ndaki (ISS) astronotlar için tanıdık rahat yiyecekler içeren 300'den fazla seçenek sunan çeşitli bir menü geliştirmiştir. Astronotlar ayrıca kişisel favorilerini ya da onlara evlerini hatırlatan “bonus yiyecekleri” de talep edebiliyor. Yemekler genellikle kırıntıların ya da sıvıların uçup gitmesini önleyecek şekilde paketleniyor.
Astronotlar Uzayda Nasıl Yemek Yer?
Astronotlar, yemek kaplarını tutmak için bir yemek tepsisi kullanır. Tepsi bir kayışla astronotun kucağına ya da bir duvara tutturulabilir. Yemek tepsisi astronotun yemek tabağı haline gelir ve astronotun tıpkı evdeki bir yemek gibi aynı anda birkaç yiyecek arasından seçim yapmasını sağlar.
Yemek kapları tek kullanımlıktır ve yemek kapları ile tepsiler nemli dezenfektan havlular kullanılarak temizlenir, böylece bulaşık makinesi veya mutfak lavabosu ihtiyacı ortadan kalkar. Mutfak modüler bir yapıya sahiptir. Yiyecek ve içecekleri ısıtan ve yeniden nemlendiren ünite.
Astronotlar Uzayda Nasıl Tuvalet Yaparlar?
Uzay istasyonundaki tuvalet, klozet ve idrar hunisinden oluşur. Astronotlar bacak bağları ve uyluk çubukları kullanarak kendilerini klozete yerleştirirler. Tuvalet, havayı ve atıkları klozete emen fanlara sahip bir elektrikli süpürge gibi çalışır. Her astronotun hortumun adaptörüne takılması gereken kişisel bir pisuar hunisi vardır. Fanlar havayı ve idrarı huni ve hortum aracılığıyla atık su tankına emer; sifon çekmeye gerek yoktur.
Astronotlar Nasıl Duş Alır?
Astronotlar her gün biri yıkama diğeri durulama için olmak üzere iki bez kullanarak sünger banyosu yapar ve saçlarını yıkamak için durulanmayan şampuan kullanır. Su ve sabunlar ağırlıksız koşullarda cilde yapışır ve fazla su atık su tankına emilir.
Astronotlar Uzayda Nasıl Uyur?
Her astronotun bir uyku maskesi ve gürültü ve ışığı engellemek için kulak tıkaçları vardır. Ağırlıksız olduğunuzda uyumak sorun olabilir. Astronotlar uyurken bir şeylere çarpmamak için kendilerini bağlamak zorundadırlar. İstasyon ve mekik mürettebatının koltuğa ya da duvara bağlanabilen uyku tulumları vardır.
Astronotlar Uzayda Nasıl Konuşurlar?
Neredeyse mükemmel bir vakum olan uzay, sesin hareket etmesine ve kulaklar tarafından duyulmasına izin vermez. Ses hava parçacıklarının titreşimidir, bu nedenle uzayda duyulan herhangi bir “ses” başka bir kaynaktan gelmek zorundadır. Bu nedenle, astronotlar uzay yürüyüşü yaparken radyo dalgalarını kullanarak uzayda birbirleriyle iletişim kurarlar.
Astronotlar uzay istasyonundan evlerini aradıklarında, sinyalleri İnternet Protokolü (IP) kullanarak yönlendiren bir dizüstü bilgisayar aracılığıyla modifiye edilmiş bir Softphone sistemi kullanırlar. Bilgisayar tuş takımını kullanarak numaraları çevirirler ve bir kulaklık aracılığıyla konuşurlar, ancak genellikle bir saniyelik bir gecikme olur. Sistem bu gecikmenin üstesinden gelmek için özel olarak uyarlanmıştır ve uydu menzil dışındaysa veya istasyon sinyali engelliyorsa bağlantı sorunları ortaya çıkabilir. Orbital İletişim Adaptörü adı verilen bir araç yüksek hızlı veri aktarımını mümkün kılarak astronotların e-posta göndermesine ve görüntülü arama yapmasına olanak sağlıyor. Ayrıca, acil durumlar da dahil olmak üzere iletişim için 1983'ten beri uzay görevlerinin bir parçası olan HAM radyosunu kullanıyorlar.
Astronot Nasıl Olunur?
Astronot gereksinimleri NASA'nın hedefleri ve görevleriyle birlikte değişmiştir. Bugün nasıl bir astronot olunur sorusuna cevap olarak, başvuranlardan şu nitelikler aranır:
ABD vatandaşı olmak
Akredite bir kurumdan mühendislik, biyolojik bilimler, fizik bilimleri, bilgisayar bilimleri veya matematik dahil olmak üzere yüksek lisans derecesine sahip olmak.
Lisans tamamlandıktan sonra en az üç yıllık ilgili mesleki deneyime sahip olmak (Tıp doktorları için ihtisas süresi deneyime sayılabilir)
Pilotlar için en az 850 saati yüksek performanslı jet uçaklarında olmak üzere 1.000 Komuta Pilotu saatine sahip olmak.
NASA uzun süreli uçuş astronot fiziksel testini başarıyla tamamlayabilmek.
Yüksek lisans derecesi şartı ise şunları içerir:
İlgili bir bilim, teknoloji, mühendislik veya matematik alanında bir doktora programına yönelik iki yıllık çalışma.
Tamamlanmış Tıp Doktoru, Osteopatik Tıp veya ilgili tıbbi derece.
Ulusal olarak tanınan bir test pilot okul programının tamamlanması.
Astronot Rütbeleri
Diğer kariyerlere benzer şekilde, astronotların da ayrı rütbeleri ve seviyeleri vardır:
Uzay Ajansı | Rütbe/Pozisyon | Açıklama |
NASA | Astronot Adayı | Astronot eğitimine devam eden bireyler için başlangıç rütbesi. |
Astronot | Eğitimi tamamladıktan sonra kazanılan rütbe; Astronot Rozeti (eğitim için gümüş, uçuş için altın). | |
Roscosmos | Test Kozmonotu | Yoğun bir eğitim sürecinden geçer; komutan veya uçuş mühendisi olarak görev alabilir. |
Araştırma Kozmonotu | Daha az yoğun bir eğitim programıyla bilimsel araştırmalara odaklanır. | |
Pilot Kozmonot | Uzay aracını pilotluk yapmaktan sorumludur. | |
Eğitmen | Yeni adayları eğiten deneyimli kozmonotlar. | |
CNSA | Astronot Adayı | NASA ile benzer; eğitimdeki bireyler için rütbe. |
Uzay Aracı Pilotu | Uzay aracını pilotluk yapmaktan sorumludur. | |
Uçuş Mühendisi | Görev operasyonları ve güvenliği konusunda yardımcı olur. | |
Misyon Yük Uzmanı | Görevler sırasında belirli bilimsel deneyleri gerçekleştiren; genellikle kariyer dışı astronot. | |
Genel Pozisyonlar | Komutan | Görevin başarısı ve ekip güvenliğinden sorumludur. |
Pilot | Uzay aracını işletmek için komutanla yakın çalışır. | |
Misyon Uzmanı | Bilim veya mühendislikle ilgili belirli görevleri yerine getirir. |
Astronot Maaşı
Astronotlar ne kadar maaş alır:
Uzay Ajansı | Astronot Maaş Aralığı |
NASA | Yıllık $84,365 ile $152,258 arası. Ortalama maaş: $94,328. GS-14 maaşları yıllık $95,973 ile $124,764 arasında değişir. |
Roscosmos (Rusya) | Aylık 300,000 ruble ($3,935) ile 500,000 ruble ($6,558) üstü. Yıllık maaş: $47,220 ile $78,696 arası. |
Avrupa Uzay Ajansı (ESA) | Başlangıç Maaşı (A2 Seviyesi): Birleşik Krallık: £5,019.45 ($6,479); Fransa: €6,251.51 ($6,778). |
Eğitim Sonrası Maaş (A3 Seviyesi): Birleşik Krallık: £6,194.65 ($7,997); Fransa: €7,713.99 ($8,363). | |
İlk Uzay Uçuşu Sonrası Maaş (A4 Seviyesi): Birleşik Krallık: £7,199.16 ($9,291); Fransa: €8,964.10 ($9,719). | |
SpaceX | Yıllık yaklaşık $123,000. |
Astronot Kıyafeti ve Detayları
Şimdi gelelim bu kahramanların giydiği kıyafetin özelliklerine ve onları uzayda nasıl koruduğuna.
Bazı deneysel ve görevlerde kullanılmış uzay kıyafetleri.
Astronot Kıyafetlerinin Özellikleri
Özellik | Açıklama |
Koruma | Uzay giysileri, vakum, aşırı sıcaklıklar, radyasyon ve mikrometeoroidlerden koruma sağlar. |
Giysi Türleri | Üç ana tür: IVA (iç mekan aktivitesi), EVA (dış mekan aktivitesi) ve IEVA (iç/dış mekan aktivitesi). |
Hayat Destek Sistemleri | Oksijen kaynağı ve çevresel kontrol içeren hayat destek sistemleriyle donatılmış bir sırt çantası içerir. |
Hareket Kabiliyeti | Esneklik ve hareket kabiliyeti için tasarlanmıştır; yeni giysiler, daha iyi hareket için geliştirilmiş eklem tasarımlarına sahiptir. |
Soğutma Sistemleri | Uzay yürüyüşleri sırasında vücut sıcaklığını düzenlemek için su boruları ile donatılmış soğutma giysileri içerir. |
Kask Tasarımı | Kasklar basınç baloncukları gibi işlev görür ve giysi bütünlüğünü korumak için güçlü malzemelerden yapılmıştır. |
Malzeme Katmanları | Giysiler, yalıtım, koruma ve işlevsellik sağlamak için en az yedi katmandan oluşur. |
İletişim Ekipmanları | Astronotların görev kontrolü ve birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan entegre iletişim sistemleri içerir. |
Özelleştirme | Farklı beden boyutları ve şekillerine uyacak şekilde özel olarak tasarlanmıştır, konfor ve etkinlik sağlar. |
Dayanıklılık | Uzay ortamının sert koşullarına dayanacak şekilde inşa edilmiştir, Ay ve Mars gibi gezegen yüzeylerindeki tozlara karşı da dayanıklıdır. |
Astronot Kıyafeti Neyden Yapılır?
Bileşen | Malzeme | Fonksiyon |
İç Bladder | Poliüretan kaplamalı naylon | Nefes almak için oksijen tutar ve hava geçirmez bütünlüğü korur. |
Kısıtlama Katmanı | Polyester kumaş | Bladder'ı yerinde tutar ve astronotun vücut şekline göre şekillendirir. |
Ripstop Katmanı | Yırtılmaya dayanıklı kumaş (genellikle naylon) | Yapısal bütünlük sağlar ve yırtılmalara karşı korur. |
Yalıtım Katmanları | Mylar (polyester film) | Vücut ısısını korur ve aşırı sıcaklıklara karşı yalıtım sağlar. |
Dış Katman | Teflon, Nomex ve Kevlar kombinasyonu | Güneş ışığını yansıtır, su geçirmezlik, yangın direnci ve delici direnci sağlar. |
Soğutma Giysisi | Esnek spandeks ile dokunmuş su boruları | Vücut sıcaklığını düzenler ve cildin yakınında soğutulmuş su dolaşımını sağlar. |
Sert Üst Gövde | Fiber cam | Destek sağlar ve giysiyi yaşam destek sistemlerine bağlar. |
Eldivenler | Neopren ve diğer malzemeler | Nesneleri tutarken hareket kabiliyeti sağlar, aynı zamanda termal yalıtım ve koruma sağlar. |
Kask | Güçlü plastik ile altın kaplamalı vizör | Basıncı korur, görünürlük sağlar ve güneş radyasyonuna karşı korur. |
Hayat Destek Sistemi | Alüminyum dahil çeşitli malzemeler | Oksijen kaynağını içerir, basıncı düzenler, havayı dolaştırır ve karbondioksidi çıkarır. |
Astronot Kıyafeti Ne Kadar?
1974 yılında NASA, bir uzay giysisinin maliyetinin 15-22 milyon dolar arasında olduğunu açıkladı; bu da bugün yaklaşık 83-122 milyon dolara denk geliyor.
Astronot Kıyafeti Kaç Kilo?
Apollo giysisi, yaşam destek çantası dahil, yaklaşık 81 kg ağırlığında. Advanced Crew Escape Suit, yaşam destek sistemi de dahil olmak üzere, yaklaşık 140 kg ağırlığında. Giysinin kendisi yaklaşık 49 ağırlığında. Ancak uzaya çıkıldığında çekim gücü azalacağı için kıyafetin ağırlığı da düşüyor. Yer çekiminin düşük olduğu Ay'da astronot giysisinin ağırlığı yaklaşık 14 kg'a düşer.
Uzayda Kaybolan Astronotlar
Şimdiye kadar uzaydan dönemeyen astronotlar hiç olmadı. Ancak bir bağ olmadan gemilerinin güvenliğinden uzaklaşan ilk astronot, 7 Şubat 1984'te Challenger uzay mekiğinden 100 metre uzağa ulaşan Bruce McCandless olmuştur.
Uzayda Ölen Astronotlara Ne Oluyor?
Uzayda ölüm bugün şu şekilde ele alınıyor: Uluslararası Uzay İstasyonu gibi alçak Dünya yörüngesindeki bir görevde biri ölürse, mürettebat cesedi birkaç saat içinde bir kapsül içinde Dünya'ya geri getirebilir. Eğer bu olay Ay'da gerçekleşirse, mürettebat cesetle birlikte sadece birkaç gün içinde eve dönebilir.
Mars'a yolculuk sırasında bir astronotun ölmesi durumunda ise durum farklı olacaktır. Bu senaryoda mürettebat muhtemelen geri dönemeyecektir. Bunun yerine, ceset muhtemelen görevin sonunda, yani birkaç yıl sonra mürettebatla birlikte Dünya'ya dönecektir. Bu arada mürettebat cesedi muhtemelen ayrı bir odada ya da özel bir ceset torbasında muhafaza edecektir. Uzay aracının içindeki sabit sıcaklık ve nem teorik olarak cesedin korunmasına yardımcı olacaktır.
Peki birisi uzay giysisinin koruması olmadan uzaya çıkarsa ne olur? Bu sorunun cevabı bu blogumda: Uzay Nedir, Nasıl Bir Yer? (Sandığınızdan Daha Fazlası!)
Tarihteki Önemli Astronotlar
İsim | Başarı | Önemi |
Yuri Gagarin | Uzaya çıkan ilk insan (Vostok 1, 1961) | İnsanlı uzay keşfinin başlangıcını işaret etti. |
Alan Shepard | Uzaya çıkan ilk Amerikalı (Mercury-Redstone 3, 1961) | ABD uzay programının önünü açtı. |
Valentina Tereşkova | Uzaya çıkan ilk kadın (Vostok 6, 1963) | Kadınların uzay keşfindeki yeteneklerini kanıtladı. |
John Glenn | Dünya yörüngesine çıkan ilk Amerikalı (Friendship 7, 1962) | ABD'nin yörüngesel yeteneklerini gösterdi. |
Aleksey Leonov | Uzayda ilk yürüyüş yapan insan (Voskhod 2, 1965) | Uzay yürüyüşlerinin kapısını açtı. |
Neil Armstrong | Ay'a ayak basan ilk insan (Apollo 11, 1969) | İnsanoğlunun başka bir gök cismine ayak basmasını sağladı. |
Buzz Aldrin | Ay'a ayak basan ikinci insan (Apollo 11, 1969) | Ay'a inişte Armstrong'a katıldı. |
Sally Ride | Uzaya çıkan ilk Amerikalı kadın (STS-7, 1983) | ABD'de kadınların uzay keşfindeki rolünü pekiştirdi. |
Chris Hadfield | Uzayda gitar çalan ilk insan (ISS, 2013) | Uzayda yaşamı popüler kültüre yaklaştırdı. |
Peggy Whitson | En uzun süre uzayda kalan Amerikalı astronot (665 gün) | Kadınlar için rekor kırdı ve NASA'da birçok ilke imza attı. |
Gherman Titov | Uzaya çıkan en genç insan, 25 yaşında (Vostok 2, 1961) | Uzaydaki ikinci insan ve en genç astronot. |
Valery Polyakov | Uzayda en uzun süre kalan insan (437 gün, Mir, 1994-1995) | Uzun süreli uzay görevlerinde insan direncini gösterdi. |
İlk Türk Astronot Kimdir?
(En önde ortada)
Alper Gezeravcı, Türkiye’yi temsil eden ilk Türk astronottur. Gezeravcı, Axiom Mission 3 kapsamında 19 Ocak 2024 tarihinde uzaya fırlatılmıştır. Bu görevde, İspanyol, İtalyan ve İsveçli astronotlarla birlikte yer almıştır. Uluslararası Uzay İstasyonu'nda 18 gün boyunca kalmış ve bu süre zarfında 13 farklı bilimsel deney gerçekleştirmiştir